Gezond het nieuwe jaar in
“Let food be thy medicine and medicine be thy food.” – Hippocrates
Deze quote is misschien wel de meest bekende van, de Griekse arts, Hippocrates van Kos die leefde van 460 v.Chr tot 370 v.Chr. Vandaag de dag is deze quote misschien wel actueler dan ooit. Door de opkomst van de voedselindustrie rijst het aantal mensen met welvaartsziekten de pan uit.
Momenteel hebben in Nederland ruim 5 miljoen mensen een welvaartsziekte. Dit zijn ziekten die het gevolg zijn van onze leefstijl en chronisch van aard zijn. De belangrijkste welvaartziekten zijn diabetes type 2, obesitas, hart- en vaatziekten en kanker. Een verkeerde leefstijl verhoogt het risico op dergelijke welvaartsziekten. Aan de andere kant kunnen we het risico verlagen door gezond te leven.
Wil je gezond het nieuwe jaar in dan is het goed om te weten waar je zoal op moet letten om gezond door het leven te gaan. Veel leefstijl aanpassingen zijn een schot voor open doel, zoals niet roken, niet te veel drinken en voldoende bewegen. Daarom zullen we ons in dit artikel richten op voeding.
Gezonde voedselkeuzes
Het grootste deel van de levensmiddelen uit de supermarkt zijn bewerkt. Ze zijn afkomstig uit fabrieken en bedrijven die het voedsel op de één of andere manier bewerken. Helaas zijn deze bewerkingen niet bedoeld om het voedsel gezonder te maken. Meestal heeft men zelfs geen oog voor het lange termijn effect op de gezondheid.
Doel is om het voedsel zo lekker mogelijk te maken. Zodat je het de volgende keer weer koopt. Of het langer houdbaar te maken. Of het zo goedkoop mogelijk te fabriceren, zodat zoveel mogelijk winst kan worden gemaakt.
Om ons voedsel zo lekker mogelijk te maken wordt volop gebruik gemaakt van suiker. Naar schatting is er aan 80% van ons voedsel een vorm van suiker toegevoegd. Het zit zelfs in voedingsmiddelen waarvan je het niet zou verwachten. Zo zit er suiker in vleeswaren, soepen, bewerkt vlees, groenten in blik of pot, crackers, brood, sauzen, lightproducten en dressings.
Suiker maakt het voedsel niet alleen lekkerder, het is ook nog eens een goedkope opvulling van de levensmiddelen. Daarnaast heeft suiker een verslavende werking, iets waar fabrikanten maar al te graag gebruik maken.
Om voedsel langer houdbaar te maken, of ze een betere structuur te geven, worden vetzuren bewerkt. Plantaardige oliën, die in de basis gezond zijn, worden industrieel gehard. De ontstane vetten zijn langer houdbaar en het voedsel ziet er beter uit. Geharde vetten zijn echter lichaamsvreemd en ongezond.
Een bewerking die vrij onschuldig lijkt is het maken van bloem uit tarwe. Om bloem te maken worden de vliezen van het tarwe gehaald en het graan fijngemalen. Als het graan tot bloem is gemalen wordt het bijna net zo snel als suiker, in de bloedbaan, als glucose opgenomen. Hierdoor zijn de effecten van bloem bijna net zo erg als die van suiker. Het zorgt voor een piek in de bloedglucose en aanmaak van insuline. Insuline zorgt erop haar beurt weer voor dat lichaamsvet wordt opgeslagen.
Tarwe wordt in veel voedingsmiddelen gebruikt. Het zit in brood, pasta, gebak en koek. Maar het zit ook in voedingsmiddelen waarvan je het niet zou verwachten zoals sauzen, soepen en vleeswaren. Het is een goedkope opvulling van de voedingsmiddelen die totaal niet bijdraagt aan onze gezondheid.
In bewerkt voedsel zitten vaak nog meer ongezonde toevoegingen. Denk daarbij aan veel zout, smaakstoffen, kleurstoffen en conserveermiddelen.
Wil je gezond eten dan ontkom je er niet aan om zelf je eten te bereiden aan de hand van onbewerkt voedsel. Bij onbewerkt voedsel kan je denken aan voedsel zoals het in de natuur voorkomt. Voorbeelden zijn groenten, fruit, granen, noten, zaden, vis, onbewerkt vlees, eieren, melk en yoghurt.
Door te kiezen voor onbewerkt (echt) voedsel weet je dat je voedsel geen ongezonde toevoegingen heeft. Onbewerkt voedsel geeft je tevens de grootste hoeveelheid voedingsstoffen in de vorm van vitamines, mineralen, antioxidanten, spoorelementen en bioactieve stoffen. Met name de vitamines en antioxidanten gaan verloren bij het industrieel bewerken van voedsel. Deze zijn echter essentieel voor onze gezondheid en het voorkomen van ziekten.
Ieder voedingsmiddel is weer rijk aan andere vitamines en mineralen. Nu kan je uit je hoofd gaan leren hoeveel vitamines en mineralen er in voedingsmiddelen zitten om te voorkomen dat je tekorten krijgt. Makkelijker is echter om veel met je voedingsmiddelen af te wisselen, zo krijg je vanzelf alle soorten vitamines en mineralen binnen. Het zijn vitamines en antioxidanten die groenten en fruit hun kleur geven. Door deze in kleur af te wisselen krijg je automatisch verschillende vitamines en antioxidanten binnen.
Gezonde recepten
Allemaal leuk en aardig om je eten te gaan bereiden met onbewerkt voedsel. Je wilt natuurlijk ook dat het lekker is. Het goede nieuws is dat onbewerkt voedsel veel rijker in smaak is dan al die troep die uit de fabrieken komt. Je moet alleen even weten hoe je het moet bereiden. Op deze pagina kan je meer dan 100 gezonde recepten vinden. Bij deze recepten heeft men gebruik gemaakt van voedingsmiddelen die ons lichaam voorzien van de nodige gezonde vetzuren, eiwitten en koolhydraten.